Co to jest przekształcenie?
Przekształcenie polega na zmianie formy prawnej spółki. Jego celem jest przede wszystkim dostosowanie formy prawnej spółki do prowadzonej aktualnie działalności oraz do zmieniających się warunków ekonomicznych.
Spółkę, która ulega przekształceniu nazywamy spółką przekształcaną, natomiast spółkę powstałą po przekształceniu – spółką przekształconą. Spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru.
W wyniku przekształcenia spółki nie następuje zmiana tożsamości podmiotu, lecz jedynie zmiana formy prawnej. Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem zezwoleń, koncesji, ulg i innych decyzji administracyjnych, chyba że ustawa lub decyzja o ich udzieleniu stanowi inaczej. Oznacza to, że nie trzeba np. zawierać nowej umowy sprzedaży energii elektrycznej czy nowej umowy najmu. Nadal obowiązuje ta sama umowa.
Na spółkę przekształconą przechodzi także NIP oraz REGON spółki przekształcanej.
Co to jest spółka cywilna i czy spółkę cywilną można przekształcać?
Na samym wstępie warto podkreślić, że spółka cywilna nie jest spółką handlową. A zatem w odróżnieniu od tych spółek spółka cywilna nie posiada osobowości prawne (jak spółki kapitałowe), nie jest również jednostką organizacyjną posiadającą podmiotowość prawną (jak spółki osobowe). Spółka cywilna jest jedynie jednym z rodzaju umów, uregulowaną w art. 860-875 Kodeksu cywilnego. Nie stanowi więc samodzielnego podmiotu prawa, podmiotami prawa pozostają jej wspólnicy.
Jeżeli, więc spółka cywilna nie jest spółką prawa handlowego to czy można ją przekształcić w spółkę komandytową, która taką spółką jest. Odpowiedź na to pytanie jest pozytywna. Zgodnie bowiem z art. 551 KSH spółka cywilna może być przekształcona w każdą spółkę handlową. Wskazany przepis nakazuje stosować do przekształcenia spółki cywilnej przepisy dotyczące przekształcenia spółki jawnej.
Jak wygląda w praktyce procedura przekształcenia spółki komandytowej w spółkę cywilną?
Pierwszym krokiem do dokonania takiego przekształcenia na jaki decydują się wspólnicy spółki cywilnej jest założenie spółki z o.o. przez wspólników spółki cywilnej. Następnie nowo założona spółka z o.o. powinna przystąpić jako nowy wspólnik do spółki cywilnej.
Spółka z o.o. będzie w przekształconej spółce komandytowej pełniła funkcję komplementariusza, natomiast dotychczasowi wspólnicy spółki cywilnej uzyskają status komandytariuszy. Takie rozwiązanie pozwoli ograniczyć ich odpowiedzialność za zobowiązania spółki.
Drugim krokiem jest już przystąpienie do właściwej procedury przekształcenia. W przypadku przekształcania spółki cywilnej w spółkę komandytową można zastosować procedurę uproszczoną. Procedura ta jest najczęściej stosowana w praktyce. W jej przypadku nie jest konieczne m.in. sporządzanie planu przekształcenia, ani poddawanie tego planu badaniu przez biegłego rewidenta w zakresie jego poprawności i rzetelności. Jest to niewątpliwie znaczne ułatwienie. Z procedury tej można jednak skorzystać jedynie wtedy, gdy z umowy spółki cywilnej wynika, że wszyscy jej wspólnicy byli uprawnieni do prowadzenia spraw spółki. Jeżeli takiego zapisu nie ma, to najlepiej sporządzić aneks do umowy spółki cywilnej. Na wprowadzenie powyższej zmiany muszą się zgodzić wszyscy wspólnicy. Jeżeli nie ma zgody wszystkich wspólników spółki cywilnej na wprowadzenie takich zmian, to niestety przekształcenie w trybie uproszczonym nie będzie możliwe.
Po dokonaniu powyższych czynności, wspólnicy spółki cywilnej, w tym nowy wspólnik – tj. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością muszą:
- podjąć uchwałę o przekształceniu spółki cywilnej w spółkę komandytową;
- zawrzeć umowę spółki komandytowej.
Do wykonania powyższych czynności wystarczy jedna wizyta u notariusza.
Ostatnim etapem jest złożenie wniosku do rejestru przedsiębiorców KRS o rejestrację spółki komandytowej. Przekształcenie nastąpi z momentem wpisu spółki komandytowej do wskazanego rejestru.
dr Małgorzata Wach-Pawliczak
Szerzej nt. spółki komandytowej zob.